ÜRİNER SİSTEM DİVERSİYONLAR
Böbrekte oluşan idrar, kanallardan geçerek idrar kesesinde topla-nır,uygun yer ve zamanda da istemli olarak irademiz dahilinde dışarı atılır . Bu olaya Eflux (Normal İdrar Akımı) denir .İdrar Akımı sa dece yer çekiminin etkisinde değildir . İdrar yolunun her seviye sinde idrarı aşağı doğru iten basınçlar mevcuttur.Diğer bir mekanizma ise idrar, idrar kesesinde birikirken zorlanma ve işeme anında böbrek yoluna geri kaçmayı önleyen özel bir kas sistemi vardı r. Bu sisteme üretero trigonal kompleks adı verilir,ade-ta supap gibi çalışır.aşağı geçen idrarın geri kaçmasını önler.Eğer idrar geri kaçacak olur ise Reflu dediğimiz hastalık gelişir.Bu da ilerde böbrek çalışmasını bozan bir durumdur.
Herhangi bir hastalık nedeni ile idrar alkışı (efluks) bozulur , ilaçlı tedavi veya basit endoskopik girişimler ile düzelmez ise idrar akışı nın kesintiye uğradığı yerin bir üst seviyesinden idrar yolu ya dışarı cilde bağ lanır,yada darlık ek doku ile baypas (devre dışı bırakarak tıka nıklık yerini atlamak)yapılır. Bu olaya üriner diversiyon (ÜD=İdrar yolu saptırma) denir.Bazen de idrar kesesi gibi önemli organlar söz konusu olduğunda
1–Kontinans Negatif:İdrar kontrolü sağlamayan
a)Tüplü Diversiyonlar
Pyelostomi:Böbrek pelvisini bir sonda aracılığı ile citten dışarı bağlamak, Bazı taş ameliyatları,üretero pelvik darlıkta geçici olarak uygulanan bir diversiyondur.
Nefrostomi:Böbrek dokusundan geçerek böbrek havu zunu direne etmek amacı ile kullanılır.Büyük taş ameliyat ları,üretero pelvik darlık ameliyatları ve tümörlerde yapı lan diversiyon şeklidir.
Üreterostomi:İç idrar yollarında böbreğe kadar uzanan bir sonda ile idrarı ciltten dışarı verme operas yonudur.Taş,darlık,tümör ameliyatlarından sonra yapılır
Sistostomi:İdrar kesesinin bir sonda aracılığı ile cilde bağlanması olayıdır.Çok sıklıkla yapılan bir uy gulama dır.Sonda takılamayanlara,prostat büyümeleri ve prostat kanseserinde uygulanabilir.Geçici uy gulama olabileceği gibi kalıcı olarak da kulanılabilir.Nörojen mesanede kalıcı diversiyon olarak kullanılır.Hem enfeksiyonu hamde VUR önler. 1987 deAlmanyada Köln şehrinde Bardenheuer mesane Tümörü nedeni ile ilk sistektomiyi gerçlekleştirdi.
Üretrostomi:Dış idrar yolunun sonda aracılığı ile cdra akımınıcilde bağlama işlemidir.Az kullanılan bir diversi yon şeklidir.Üretra darlığı ve hypospadias cerrahisinde kullanılır.
Tüplü diversiyonların özet şekli
b)Tüpsüz Diversiyonlar: Ek doku kullanılarak
–Cofey:Kalın barsağın rekto sigmoid bölgesi
-İleal loop:İnce barsak ileum dan makul bir parça.en sık yapılan ÜD dir
–Mide:Hiperkloremik asidoz olmaz fakat Hematüri Dizüri Sendromu görülür
c) Ek doku kullanmadan
–Pyelocutenaestomi:Böbrek pelvisi doğrudan cilde ağız laştırılıp dikilerek yapılan kalıcı bir diversiyondur.
–Üreterocutenaostomi:Üreterin doğrudan cilde ağızlaş tırılıp dikilere yapılan bir kalıcı operasyondur.
2–Kontinan Pozitif:İdrar kontrolü sağlayan
a)Üretral Sfinkter:Mesane transportasyonu
b)Anal Sfinkter:
–Veziko Rektal Fistül
– Cofey
– Gersuni Ameliyatı:Coloperineal anastomoz+Rektal Poş
-Üretero ileostomi+Anal Sfinkterden geçirme
-Üretra anal sfinkterden geçirilir
–Mainz -Pouch :İleoçekal rezervuar
Diversiyonda Özellikler
- Jejunum:Na absorbsiyonu fazla olması nedeni ile diversiyonda kullanılmaz.
- Üriner Diversiyonun Yeri: Rektus adelesi üzerinde, Stoma kemer altında kalacak şekilde göbek ile spina iliaka anterior arasında ki çizginin hemen altında olmalı.
- Diversiyonlarda %20 kontinan ÜD,%80 İleal conduit li ÜD yapılmakta.
- Mesanes.Tümörü nedeni ile ÜD yapılanlarda yan etkiler
- Üretral rekürrens %25
- Üst üriner rekürrens:%2-3
- Uzun dönem %9.3 üretero ileal anastomoz darlığı
- ÜD larda renal bozukluk 5 yılda %40,10 yılda %80 gelişti
- Hipertansiyon
- Recurren üro sepsis
- Yara enfeksiyonu:%5-25
- Diastazis recti%5
- Üriner Fistül%3-25
- Fecal fistül%2-5
- MBD:%5-25
- Üretero intestinal darlık:%5-25
- Ortotopik mesane rekonstrüksiyonları;seçilmiş merkezler de yapılmalı